Cả tiêu chuẩn lẫn nhân tố trong ngành công nghệ PC từ lâu đã là lãnh địa riêng của Intel, đến nỗi thật khó mà nhớ được đã từng có thời mọi thứ khác xa hiện tại.

Thời điểm đó, tức là từ thập niên 90 trở về trước, các yếu tố trong ngành công nghiệp PC vẫn còn trong cảnh sơ khai, và vô số tiêu chuẩn khác nhau của tất cả các loại thiết bị– khe cắm card đồ hoạ chẳng hạn – đều phải cạnh tranh lẫn nhau để giành phần thắng. Chính tính tương thích là chất keo gắn kết các công ty trong ngành công nghiệp này cùng hợp tác và phát triển, trong đó vai trò của các tiêu chuẩn được áp dụng rộng rãi là rất quan trọng. Mặc dù tính đồng bộ rộng rãi là điều kiện cần thiết cho sự thành công của các tiêu chuẩn công nghiệp, nhưng Intel vẫn là động lực chính cho sự phát triển của lĩnh vực này.   

Vì vậy, đầu năm nay, việc công bố kế hoạch phát triển DTX – một tiêu chuẩn mở do AMD thiết kế dành riêng cho các các PC có kích thước nhỏ , đã khiến nhiều người ngạc nhiên. Dưới đây là một đoạn trích trong bài giới thiệu của AMD, trong đó giải thích rõ nguyên nhân kế hoạch phát triển này của trang silentpcreview.com

Bạn có thể vào đây để biết thêm thông tin chi tiết, bao gồm một bản trình diễn khía quát về thiết kế này , một bản hỏi đáp, cùng bản Đặc tả Giao diện Bộ máy DTX. Hiện tại đã có khoảng 70 nhà cung cấp đăng ký sản xuất DTX, trong đó tập hợp gần hết những tên tuổi lớn trong lĩnh vực sản xuất thiết bị PC.  

Bản Đặc tả Giao diện Bộ máy DTX dài 10 trang tập trung chủ yếu vào dạng kích thước của bo mạch chủ; ngoài ra gần như không nhắc đến case hoặc bộ phận cung cấp điện năng. Đặc biệt, tính tương thích rộng với các thiết bị hiện tại rất được chú trọng:   

Cũng chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi tính tương thích lại được đặc biệt quan tâm đến thế, bởi DTX chính là một phiên bản mở rộng của ATX. Và rõ ràng là AMD muốn tránh lặp lại những gì đã xảy ra với BTX.  

Vài năm trước, Intel đã cố gắng giới thiệu BTX với ba kích thước khác nhau: BTX đầy đủ, micro MTX và pico BTX không chỉ nhằm thay thế ATX và micro-ATX, mà còn để đặt ra một chuẩn kích thước SFF ( Small Form Factor ) mới. Mục tiêu của Intel là giới thiệu một kiểu hệ thống thông gió mới hiệu quả hơn ATX, bởi bộ xử lý Pentium 4 (kể từ Prescott) của Intel toả ra nhiệt lượng rất cao. BTX lại không tương thích với case hay bộ nguồn điện ATX, khiến cho các nhà sản xuất phải sử dụng, không chỉ một kích thước bo mạch chủ mới, mà là toàn bộ Case và hệ thống cung cấp điện mới để phù hợp với BTX.   

Có lẽ đây là nguyên nhân chính khiến cho BTX không được đón nhận rộng rãi. Hiện tại chỉ có một số đối tác chính của Intel là sử dụng nó. Vấn đề ở đây là việc tìm được một bo mạch chủ, case hay bộ cung cấp điện BTX ngoài thị trường là không thể thực hiện được. (Bạn có thể tìm thêm thông tin về BTX tại website Form Factors của Intel)

Nếu bạn chưa biết, sửa máy tính sẽ bật mí cho bạn trước: cái tên DTX thực ra chỉ là tiếp nối của ATX và BTX…chỉ có điều không hiểu điều gì đã xảy ra với CTX? 

Dưới đây là một số hình ảnh trích ra từ bài giới thiệu về DTX của AMD.   

                                                                                                

                                                                                                

                                                                                                

 Mini-ITX cũng được nhắc đến trong bài phát biểu của AMD, mặc dù không thuộc DTX. Nhưng nó cũng khá gần với Mini-DTX, với lợi thế cho phép sử dụng với card đồ hoạ PCIe-16X. Ngoài ra, AMD cũng muốn quảng cáo cho các thiết bị thuộc nền tảng Mini-ITX như kiểu Albatron KI690-AM2 Mini-ITX sử dụng Chipset AMD 690G. 

DTX chủ yếu tập trung vào các bộ xử lý có công suất nhiệt TDP 45W và 65W , những thiết bị hoạt động tốt hơn trong những hệ thống có kích thước nhỏ hơn là trong các CPU có kích thước lớn và nhiệt độ cũng cao hơn. Bo mạch chủ DTX và Mini-DTX có thể dễ dàng trở thành nền tảng cho các máy tính có kích thước nhỏ kiểu SFF do những công ty như Shuttle, AOpen, Asus, và Dell sản xuất. Và đây chính là điều mà AMD mong đợi. Phần lớn các hệ thống SFF đều sử dụng bo mạch chủ, case và bộ cung cấp điện tiêu chuẩn cỡ lớn. Chỉ một số ít dùng bo mạch chủ PicoBTX kích thước 203mm x 267mm, vẫn lớn hơn một chút so với DTX. Tuy nhiên, không có một tiêu chuẩn nghiêm ngặt nào về cấu trúc picoBTX, bởi các nhà sản xuất thường lựa chọn thiết bị ngoại vi tiêu chuẩn kích thước lớn cho phép bo mạch chủ dễ dàng tích hợp vào các thiết bị sẵn có.   

Việc đặt ra được tiêu chuẩn SFF thành công là nhân tố quan trọng trong ngành công nhiệp máy tính bởi càng ngày, kích thước của chiếc máy tính ngày càng có xu hướng thu nhỏ lại. Việc chuẩn hoá sẽ tạo điều kiện cho nhiều công ty mới tham gia vào cuộc chơi hơn, cũng như cách mà kích thước kiểu ATX dọn đường cho sự bùng nổ thị trường PC 15 năm trước. Cho đến giờ đã có rất nhiều bo mạch mini-ITX dùng cho bộ xử lý máy tính để bàn và máy tính xách tay của Intel, nhưng phải đến cuối mùa xuân vừa rồi, một cuộc đột phá trong lĩnh vực mini-ITX mới thực sự xảy đến khi Dell giới thiệu chiếc máy tính để bàn tí hon EC280, một loại PC mini-ITX giá thành thấp. Chiếc PC này sử dụng 1.2GHz Intel Celeron M 205, và chipset SiSM661GX, có lẽ là họ hàng gần với bo mạch chủ mini-ITX D201 GLY của Intel. Loại EC280 mới được giới thiệu bằng tiếng Trung Quốc trên website tại Trung Quốc (không phải Hồng Kông), với giá khởi điểm US$306.

Tính tương thích của mini-DTX với mini-ITX cần được tính toán cẩn thận. Các bo mạch mini-ITX dùng cho bộ xử lý AMD chỉ mới xuất hiện trong thời gian gần đây. Bo mạch chủ mini-ITX Albatron KI690-AM2 sử dụng chipset AMD 690G. Rõ ràng là AMD đang nhắm đến việc mở rộng thị phần đến thế giới SFF với cả DTX lẫn mini-ITX.

Các kỹ sư của AMD đang tiến hành nghiên cứu và thử nghiệm loại bo mạch chủ và hệ thống DTX tham chiếu, bất chấp lời cảnh báo rằng chính những đối tác của họ mới là người quyết định việc sản xuất thiết bị và hệ thống để đưa ra thị trường. AMD đã có một hệ thống DTX để kiểm nghiệm, và cho biết hệ thống này hiện vẫn đang trong quá trình hoàn thành.

 

Đây là một hệ thống gọn nhẹ, chắc chắn với bo mạch chủ dựa trên chipset AMD690G, tích hợp chip đồ hoạ ATI X1250, có khả năng chạy video HD nếu CPU đủ mạnh. (Bất kỳ bộ xử lý AMD A64 nào chạy với tần suất 2.4 GHz trên chipset này đều tương thích với tất cả các loại HD.) Kèm theo đó là một RAM và một AM2 BE-2350 (bộ xử lý hai nhân 45W có tần suất 2.1 GHz), cùng với hệ điều hành Vista Home Premium. Hệ thống này được thiết kế khá hợp lý với các cạnh thô, nhiều thông số trong BIOS.

Hệ thống mẫu này chạy quá ồn, chủ yếu do bộ phận quạt làm mát đã quá “hăng hái” trong việc hạ nhiệt cho máy tính mà không có hệ thống thông gió tốt. Ngay sau khi khởi động, tiếng ồn vào khoảng 30 dBA, nhưng sau một vài phút ở chế độ nghỉ, quạt nguồn lại tăng tốc và trở nên ồn hơn, đạt khoảng 38 dBA. Ở mức làm việc nặng nhất, âm thanh đạt đến đỉnh điểm gần 44 dBA. Tất cả những tiếng ồn này đều là do quạt nguồn và sự thiếu luồng khí vào. Còn bộ cảm biến nhiệt trên bo mạch chủ không hoạt động tốt cho lắm với bất kỳ tiện ích điều khiển nào; đủ để sửa máy tính đưa ra kết luận rằng hệ thống không trở nên quá nóng. Toàn bộ hệ thống, bất chấp hiệu suất nguồn khá cao, chỉ sử dụng khoảng 48W ở chế độ nghỉ và 89W ở tải tối đa  .

AMD cũng thừa nhận nhược điểm này trong thiết kế hệ thống. Bản thân thiết kế này đang được chỉnh sửa, vì thế trên đây chỉ là một phần tham khảo nhỏ – đằng sau tấm ảnh này, công việc vẫn tiếp diễn và các chi tiết cũng không ngừng được thay đổi.   

Không có phần nào trong bản đặc tả DTX dài 10 trang chứng minh cho tuyên bố của AMD rằng “tiếng ồn giảm là điều cốt yếu” khi định nghĩa về đặc tính của DTX. Trừ khi tuyên bố trên mang tính phóng đại nói quá, có vẻ như một số mẫu hệ thống sẽ chạy êm hơn các mẫu khác; một phần nhờ thiết kế, phần còn lại nhờ may mắn.

DTX có vẻ là một lựa chọn nền tảng tốt cho cả máy tính SFF lẫn các thiết bị giải trí hoặc PC đa phương tiện, đặc biệt với sự hiện diện của chipset AMD690G. (Tốc độ chipset của AMD và Intel sẽ không chênh lệch nhau là mấy – điều tất yếu trong thế giới công nghệ.) Tính tương thích của DTX mà AMD đạt được bằng nỗ lực thực sự sẽ khuyến khích các nhà cung cấp trong cả hai mảng DIY và OEM. Giờ đây tất cả chỉ còn là vấn đề thời gian.